از مبارزات در نهضت اسلامی تا اهتمام به حفظ میراث مکتوب شیعه
تاریخ انتشار: ۲ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۳۱۸۷۸
به گزارش خبرنگار مهر، آیت الله محمد محمدی ری شهری تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی و نماینده مردم در مجلس خبرگان رهبری امروز در سن ۷۵ سالگی پس از تحمل دوره‌ای بیماری به ملکوت اعلی پیوست.
محمّد محمّدی ری شهری در آبان ماه سال ۱۳۲۵ شمسی در شهرری و در خانواده‌ای متدیّن دیده به جهان گشود. وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، در سال ۱۳۳۹ شمسی، وارد مدرسه برهان حوزه علمیه تهران شد و در سال ۱۳۴۰ شمسی، برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم رفت و تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ بجز مدّت کوتاهی که به دلایل سیاسی به حوزه‌های علمیه مشهد و نجف مهاجرت کرد به گذراندن مدارج تحصیلی و تدریس در حوزه علمیه قم اشتغال داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی سطوح عالی حوزه را نزد اساتید بزرگی همچون آیات: حاج میرزا علی مشکینی که پدر همسر ایشان بود، حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی و حاج سید محمدباقر طباطبایی سلطانی تلمّذ نمود. همچنین درس خارج اصول را از محضر آیات: مرحوم حاج شیخ محمدعلی اراکی و حاج شیخ حسین وحید خراسانی استفاده کرد و درس خارج فقه را از محضر آیات: حاج میرزا علی مشکینی، حاج شیخ جواد تبریزی، مرحوم حاج سید محمدرضا گلپایگانی و مرحوم حاج شیخ مرتضی حائری بهره برد.
وی پس از سال‌ها حضور در دروس خارجِ فقه و اصول، به درجه اجتهاد نائل آمد و اجتهاد وی از سوی برخی اساتید برجسته حوزه علمیه قم گواهی گردید که پس از نصب ایشان در دوران حیات امام راحل و رهبر معظم انقلاب اسلامی به مَناصبی که شرط احراز آنها «اجتهاد» است، بارها تأیید گردید. وی همچنین به دریافت اجازه روایت حدیث از برخی علما و محدّثان بزرگ جهان اسلام، توفیق یافت. از دیگر موفقیت‌های ایشان، می‌توان به توفیق حفظ کل قرآن کریم اشاره کرد.
نهضت اسلامی
آیت‌اللّه محمدی ری شهری از ابتدای نهضت اسلامی بویژه در جریانات قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، با اهداف و دیدگاه‌های حضرت امام خمینی آشنا شد. وی در تاریخ بیستم تیرماه ۱۳۴۴ به وسیله ساواک مشهد دستگیر و به زندان محکوم گردید. وی در سال ۱۳۴۵ ضمن تمرّد از شرکت در جلسه دادگاه تجدید نظر ساواک، به نجف اشرف رفت و در سال ۱۳۴۶ به ایران باز گشت و حدود هجده ماه در حوزه علمیه مشهد به تحصیل پرداخت. وی در همین مدّت مجدداً تحت تعقیب ساواک قرار گرفت و در دادگاه تجدید نظر، بار دیگر به زندان محکوم شد.
آیت اللّه ری شهری در سال ۱۳۵۶ به دلیل سخنرانی علیه رژیم شاه در حسینیه اصفهانی‌های آبادان از سوی ساواک، ممنوع المنبر شد. همچنین به دلیل سخنرانی علیه رژیم در نهاوند، آبادان، مشهد، هرمزگان و زابل، مورد تعقیب ساواک بود و تظاهرات مردم هرمزگان و زابل در جریان قیام سراسری مردم ایران علیه رژیم، عمدتاً پس از سخنرانی‌های ایشان صورت گرفت.
آیت اللّه ری شهری پس از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان به فعالیت‌های اجتماعی سیاسی اشتغال داشته است.
مسئولیت‌های وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی عبارت اند از:
۱. حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سمت حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی دزفول، بهبهان، گچساران، بروجرد، رشت و گنبد کاووس خدمت کرد.
۲. رئیس دادگاه انقلاب ارتش
با توجه به اهمیت حفظ و اصلاح نیروهای مسلح پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به منظور مقابله با توطئه‌های گروهک‌های ضد انقلاب در این رکن مهم، آیت الله ری شهری در اواسط سال ۱۳۵۸ به ریاست دادگاه انقلاب ارتش منصوب شد. مهمترین مسائلی که در طول تصدی ایشان مورد بررسی قرار گرفت.
۳. وزیر اطلاعات
وی نخستین وزیر اطلاعات در جمهوری اسلامی ایران است که با کسب آرا اکثریت قاطع نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۰۶/۰۶/۱۳۶۳ به این سمت منصوب گردید.
۴. دادستان کلّ کشور
وی در تاریخ ۳۰/۰۵/۱۳۶۸ به دادستانی کل کشور منصوب شد و تا اوایل سال ۱۳۷۰ در این سمت خدمت کرد.
۵. دادستان دادگاه ویژه روحانیت
در تاریخ ۱۳/۱۰/۱۳۶۸ از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای به عنوان دادستان ویژه روحانیت منصوب شد.
۶. تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام
وی در تاریخ ۲۰/۰۱/۱۳۶۹ به فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه‌ای به تولیت آستان مقدّس عبدالعظیم حسنی علیه السّلام منصوب گردید. انتصاب ایشان آغاز تحول اساسی در عمران و توسعه این مجموعه مهم مذهبی بوده است، مطالعه اولیه و طراحی پروژه‌های مورد نظر با هدف ایجاد امکانات مذهبی، فرهنگی و رفاهی برای زائران، ارتقا سطح فرهنگی منطقه و ارج نهادن به مقام شامخ اهل بیت پیامبر اسلام صلوات الله علیهم اجمعین از سال ۱۳۶۹ آغاز شد و از سال ۱۳۷۱ به صورت اجرایی درآمد. زیربنای تقریبی طرح یکصدوبیست هزار متر مربع است که در زمینی به مساحت سی وهفت هزار متر مربع در حال احداث است.
۸. نماینده مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری
ایشان در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری شرکت کرد و از سوی مردم استان تهران برگزیده شد، همچنین در سومین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری داوطلب بود که این بار کاندیداتوری ایشان از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز و سایر گروههای سیاسی مورد حمایت قرار گرفت و با رأی قاطع مردم بار دیگر به نمایندگی این مجلس انتخاب گردید.
۹. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
۱۰. نماینده ولیّ فقیه و سرپرست حجاج
آقای ری شهری در تاریخ ۰۶/۰۲/۱۳۷۰ به سمت نماینده مقام معظم رهبری و سرپرست حجاج منصوب شد، در متن حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی آمده است:
۱۱. رئیس مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث
اوّلین و بزرگترین مجموعه فرهنگی در زمینه حدیث و علوم مربوط به آن. این مؤسسه که ریشه در تحقیقات و تألیفات شخصی ایشان دارد، در تاریخ ۲۲/۰۸/۱۳۷۴ مصادف با سالروز ولادت فرخنده حضرت فاطمه زهرا علیها السلام با پیام مقام معظم رهبری و با حضور اندیشمندان و بزرگان حوزه و دانشگاه رسماً افتتاح شد. در بخشی از پیام معظم له آمده است:
«....اکنون تأسیس مجمع دارالحدیث به همّت جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای ری شهری که در کار حدیث گذشته از شوق و علاقه، تبحر و سابقه و تجربه نیز دارند، این مژده را می‌دهد که به حصول این خواسته‌ها و نیازها در امر حدیث به تدریج نزدیک خواهیم شد. انشاءاللَّه تعالی…»
۱۲. رئیس دانشگاه قرآن و حدیث
این دانشگاه شامل دانشکده‌های:
۱- دانشکده علوم و معارف قرآن، ۲- دانشکده علوم و معارف حدیث، ۳- دانشکده علوم و معارف اسلامی
۱۳. رئیس پژوهشگاه قرآن و حدیث
این پژوهشگاه شامل پژوهشکده‌های:
۱- پژوهشکده علوم و معارف حدیث، ۲- پژوهشکده تفسیر اهل بیت (علیهم السلام)، ۳- پژوهشکده کلام اهل بیت (علیهم السلام)، ۴- پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی
آیت اللّه ری شهری در کنار فعالیت‌های اجتماعی، به کار تحقیق، تألیف و تدریس خارج فقه و تفسیر نیز اشتغال دارد. از ایشان آثاری به جا مانده است که در ذیل فهرست آن می‌آید:
آثار
۱,۱. موسوعة معارف الکتاب و السنّة،
۲. میزان‌الحکمة،
۲,۱. میزان الحکمة ،
۲,۲. منتخب میزان الحکمة
۲,۳. گزیده میزان الحکمة
۳. دانش‌نامه عقاید اسلامی
۳,۱- موسوعة العقائد الاسلامیة
۴. دانش‌نامه‌امیرالمؤمنین علیه السلام بر پایه قرآن، حدیث و تاریخ
۴,۱. منتخب موسوعة الإمام علی بن أبی طالب علیه السلام فی الکتاب و السُّنَّة و التّاریخ
۴,۲. گزیده دانش نامه امیرالمؤمنین علیه السلام
۴,۳. دانش نامه امیرالمومنین علیه السلام
۵. دانش‌نامه امام حسین علیه السلام
۵,۱. موسوعة الامام الحسین علیه السلام
۵,۲. گزیده دانش‌نامه امام حسین علیه السلام
۶. دانش‌نامه احادیث پزشکی
۶,۱. موسوعة الأحادیث الطبّیة
۶,۲. دانش‌نامه احادیث پزشکی
۷. دانش نامه امام مهدی
۸. سیره پیامبر خاتم ص
۹. شناخت نامه قرآن بر پایه قرآن و حدیث
۹,۱ معرفه القرآن علی اساس الکتاب و السنه
۱۰. حکمت‌نامه پیامبر اعظم ص
۱۰,۱- حکم النّبی الأعظم
۱۰,۲- گزیده حکمت‌نامه پیامبر اعظم ص
۱۰,۳ - گزیده حکم النبی
۱۱. حکمت‌نامه‌امام حسین علیه السلام
۱۱,۱- جواهر الحکمة للإمام أبی عبد الله الحسین
۱۲. حکمت‌نامه بسیج
۱۲,۱- جواهر الحکمة للتعبئة
۱۳. حکمت‌نامه جوان
۱۳,۱- جواهر الحکمة للشّباب
۱۳,۲- حکمت‌نامه‌جوان
۱۴- حکمت‌نامه کودک
۱۴,۱- تربیة الطّفل فی الإسلام
۱۴,۲- حکمت‌نامه کودک
۱۵- حکمت‌نامه‌لقمان
۱۵,۱- حکم لقمان
۱۶- حکمت‌نامۀ حضرت عبدالعظیم
۱۷- حکمت‌نامۀ عیسی
۱۹- فرهنگ نامه آرزو
۲۰- فرهنگ نامه اَدَب
۲۱- فرهنگ نامه بصیرت
۲۲- فرهنگ نامه مسجد
۲۳- فرهنگ نامه مهمانی
۲۳,۱- الضیافة فی الکتاب والسنة
۲۴- فرهنگ نامه امنیت ملّی
۲۵- فرهنگ نامه مرثیه سرایی و عزاداری سیدالشهداء علیه السلام
۲۶- فرهنگ نامه جمعه
۲۷- امام مهدی عج از نگاه حدیث ثقلین
۲۷,۱- الامام المهدی عج من منظار حدیث الثقلین
۲۸- اهل بیت در قرآن و حدیث
۲۸,۱- اهل بیت در قرآن و حدیث
۲۹- بحث‌هایی دربارۀ خدا
۳۰- رهبری در اسلام
۳۱- عدل در جهان بینی توحیدی
۳۲- علم و حکمت در قرآن و حدیث،
۳۲,۱- العلم و الحکمة فی الکتاب و السنة
۳۳- خرد گرایی در قرآن و حدیث
۳۴- فلسفه وحی و نبّوت
۳۵- گفتگوی تمدن‌ها در قرن و حدیث
۳۵,۱- الحوار بین الحضارات
۳۶- مبانی شناخت
۳۷- مبانی خداشناسی
۳۸- مناظره‌های آموزنده
۳۹- بهشت و دوزخ از نگاه قرآن و حدیث،
۴۰- خاطره‌ها
۴۱- رمز تداوم انقلاب در نهج البلاغه
۴۲- سنجۀ انصاف
۴۳- المذکرات السیاسیۀ
۴۴- آگاهی و مسئولیت
۴۵- اخلاق مدیریت در اسلام
۴۶- الگوی مصرف از نگاه قرآن و حدیث
۴۷- الگوی مصرف از نگاه قرآن و حدیث
۴۷,۱- درآمدی بر الگوی مصرف
۴۸- الگوی شادی از نگاه قرآن و حدیث
۴۹- انسان شناسی از منظر قرآن و حدیث
۴۹,۱- انسان شناسی از منظر قرآن و حدیث
۵۰- برکات سرزمین وحی
۵۱- پیامبر اعظم از نگاه قرآن و اهلبیت علیه السلام
۵۲- تبلیغ بر پایه قرآن و حدیث
۵۳- تحکیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث
۵۳,۱- تعزیز الاسرة من منظارالکتاب و السنّة
۵۳,۲- تحکیم خانواده
۵۴- توسعه اقتصادی بر پایه قرآن و حدیث
۵۵- جشن تکلیف
۵۵,۱- جشن تکلیف ویژه پسران
۵۵,۲- جشن تکلیف ویژه دختران
۵۶- حج عمره در قرآن و حدیث
۵۶,۱- سیمای حج و عمره در قرآن و حدیث
۵۶,۲- دعاها و آداب حج و عمره
۵۷- خیر و برکت از نگاه قرآن و حدیث
۵۸- درآمدی بر تفسیر جامع روایی
۵۹- دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث
۵۹,۱- دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث
۶۰- دوستی در قرآن و حدیث
۶۰,۱- راهنمای محبت
۶۰,۲- کیمیای عشق
۶۱- رمز موفقیت در زندگی
۶۲- زمزم عرفان یادنامه فقید عارف حضرت آیت الله محمد تقی بهجت ره
۶۲,۱- جرعه از زمزم عرفان
۶۳- سخن حج،
۶۴- سیاست نامه امام علی علیه السلام
۶۵- شرح زیارت جامعه کبیره
۶۶- شهادت در نهج البلاغه
۶۷- شهادت نامه امام حسین علیه السلام،
۶۷,۱- گزیده شهادت نامه امام حسین علیه السلام
۶۸- شناخت نامه نماز بر پایه قرآن و حدیث
۶۹- کلید حفظ قرآن
۷۰- کیمیای محبّت: یادنامه شیخ رجبعلی خیاط
۷۱- ماه خدا: پژوهشی دربارۀ ماه مبارک رمضان
۷۱,۱- شهر الله فی الکتاب و السنة
۷۱,۲- شهر الله
۷۲- مراقبات ماه رمضان
۷۳- مقدمه‌ای بر سیستم قضائی اسلام
۷۴- نهج الذکر
۷۴,۱- نهج الذکر
۷۴,۲- منتخب نهج الذکر
۷۵- نهج الدّعا
۷۶- شرح زیارت جامعه کبیره
خبرگزاری مهر رحلت این عالم اندیشمند و پژوهشگر خستگی ناپذیر را تسلیت می‌گوید.
کد خبر 5451755منبع: مهر
کلیدواژه: مقام معظم رهبری مقام معظم رهبری مجلس خبرگان رهبری آیت الله محمدی ری شهری حرم عبدالعظیم الحسنی ع شهرری انقلاب اسلامی ایران جمهوری اسلامی ایران ساواک جامعه مدرسین حوزه علمیه قم حج عمره قرآن کریم امام خمینی امام زمان حضرت مهدی عج نیمه شعبان قرآن انقلاب اسلامی ایران شیعه مهدویت جهان اسلام حوزه علمیه امام موسی صدر آیت الله مصباح یزدی فعالیت های قرآنی سال تحویل آیت الله خامنه ای جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب اسلامی نامه امام حسین علیه السلام رهبر معظم انقلاب اسلامی نگاه قرآن و حدیث مجلس خبرگان رهبری قرآن و حدیث حوزه علمیه قم علیه السلام ۵ میزان الحکمة علوم و معارف فرهنگ نامه ری شهری حکمت نامه دانش نامه آیت الل ه ه ری شهری منصوب شد آیت الله حاج شیخ اهل بیت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۳۱۸۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اقدامات بی بدیل امام صادق علیه السلام در حفظ و صیانت از روایات
به گزارش خبرنگار مهر، سید صادق قماشی پژوهشگر و نویسنده بنیاد بین المللی امامت به مناسبت شهادت امام صادق (ع) در یادداشتی اختصاصی به تبیین اقدامات بی بدیل امام صادق علیه السلام در اعتبار بخشی به روایات پرداخت.
متن این یادداشت به شرح زیر است:
۲۵ شوال سالروز شهادت امام صادق علیه السلام فرا رسیده است. همانگونه که می‌دانید شیعیان در اعمال و مناسک مذهبی خود مرهون آموزه‌های حضرت صادق علیه السلام هستند، چرا که بیشترین روایات در کتب حدیثی ما از حضرتشان بیان گردیده است. یکی از سخنانی که توسط دشمنان در جامعه القا می‌گردد اعتبار نداشتن احادیث و سخنان رسیده از امامان علیهم السلام است. مانند آنکه برخی از احکام همچون حکم نجاست سگ از آنجا که در روایات بیان شده و در قرآن نیامده محل تردید و انکار برخی افراد قرار گرفته است. متأسفانه مانند چنین سخنانی امروزه بر زبان افرادی بیان می‌گردد که برای عمل نمودن به فعل باطل خود و فرار از حق، پذیرش دین به صرف دلایل قرآنی را بهانه می‌کنند و احادیث و سخنان امامان را نمی‌پذیرند! به راستی سبب این عملکرد چیست؟ به نظر شما پاسخ این سخنان چیست؟ آیا شما احادیث نقل شده از امامان را می‌پذیرید و یا برای هر حکمی در دین اسلام تنها به دنبال آیه قرآن هستید؟ به نظر شما نیز احادیث قابل اعتماد نیستند؟ اگر شما نیز نسبت به پذیرش سخنان امامان علیهم السلام شک و تردیدی به دل دارید با من در این نوشتار همراه شوید.
اعتبار و اهمیت روایات ائمه علیهم السلام
با توجه به فرا رسیدن ایام شهادت امام صادق علیه السلام و همچنین با توجه به آنکه بیشترین آموزه‌های دینی نزد شیعی کلمات گوهر باری است که از حضرتشان به ما رسیده است، بهتر است دانسته شود امام ششم که مذهب شیعه را همراه با نام ایشان معرفی می‌کنند نسبت به اعتبار و حفظ روایات از تحریف و خطا چگونه عمل نموده است. باید دید آیا به راستی انتقال روایات تنها به صورت شفاهی بوده است؟
چگونگی انتقال روایات در قرون ابتدایی: با توجه به منع حدیث در قرون ابتدایی یکی از اشکالات اساسی در حوزه حدیث چگونگی انتقال روایات به راویان بعدی است. چرا که انتقال به صورت شفاهی سبب انتقال غیر صحیح و تغییر یافتن الفاظ و معانی می شده است.
نسبت به این سخن بیان خواهد شد که انتقال روایات در قرون ابتدایی به صورت شفاهی یکی از دیدگاه‌ها در این زمینه بوده و شاید بتوان گفت دیدگاه صحیح نسبت به انتقال روایات را باید انتقال به صورت مکتوب دانست.
نسبت به صحیح بودن این دیدگاه در زندگانی امام صادق علیه السلام شواهد و دلایل مختلفی وجود دارد:
ترغیب امام صادق علیه السلام به نگاشتن حدیث
در برخی روایات تصریح شده که امامان به اصحاب خود نوشتن و ثبت کردن روایات را توصیه می‌کردند. به عنوان نمونه نقل شده است که امام صادق علیه السلام ابوبصیر را به نوشتن احادیث ترغیب فرمودند. (کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۵۲، ح ۹) همچنین در برخی روایات فرمان امام به راویان برای نوشتن احادیث نمایان است. (العیاشی، تفسیر العیاشی، ج ۲، ص ۲۶۰، ح ۳۱؛ کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۱۵۹، ح ۱۲)
پیروی اصحاب از امام صادق علیه السلام در مکتوب نمودن روایات
گزارش‌هایی بیان شده است که اصحاب از شیوه نوشتن احادیث و انتشار آن در قالب مکتوب استفاده نموده‌اند.
برای نمونه نسبت به زراره بن اعین بیان شده است: پس از آنکه سوال خود را از امام صادق علیه السلام پرسید لوح خود را گشود تا پاسخ امام را بنویسد. (طوسی، إختیار معرفة‌الرجال، ج ۱، ص ۳۵۵، ح ۲۲۶) امام صادق علیه السلام پس از سوال اسماعیل بن فضل هاشمی درباره متعه، او را به عبد الملک بن جریح از فقیهان مکه ارجاع می دهند. اسماعیل همه‌ی آنچه را ابن جریج فراگرفته بود، نگاشته و با عرضه نگاشته‌ی خود بر امام علیه السلام، تصدیق و اقرار امام علیه السلام را دریافت می‌کند. (کلینی، الکافی، ج ۵، ص ۴۵۱، ح ۶) یکی دیگر از موارد قابل استناد اصول اربعمائه است. اصول اربعمائه به چهارصد کتاب حدیثی شیعه می‌گویند که راویان نخستین، بی‌واسطه از امامان شیعه شنیده و نگاشته اند. نقل شده است که عادت صاحبان اصول این بوده که هرگاه حدیثی از امام علیه السلام می‌شنیدند از بیم فراموشی، مشغول به ضبط و نگاشتن آن می‌نمودند. محقق حلی در المعتبر می‌نویسد: «از امام صادق علیه السلام علوم فراوانی انتشار یافت که عقل‌ها را به شگفتی و حیرت واداشت! … راویانی که از امام روایت کرده‌اند به شماری نزدیک به چهار هزار نفر می‌رسند… در پاسخ به مسائلی که از امام پرسش شده و امام پاسخ گفته است، چهار صد مصنف (مجموعه حدیثی) نگاشته شد که بعدها به اصول اربعمائه معروف گشت. (المعتبر، ج ۱، ص ۱۶، باب حجیه فتوی الائمه)
عرضه احادیث مکتوب بر امام صادق علیه السلام
حنان بن سدیر روایتی که در مکه به‌همراه پدرش به نقل از امام باقر علیه السلام از جابر بن عبداللّه انصاری شنیده است، به دستور پدر می‌نویسد؛ سپس در مدینه شرح ماجرا و مکتوب را به امام صادق علیه السلام عرضه می‌کند. امام علیه السلام می‌فرمایند: «گمان نمی‌کنم پدرم این حدیث را برای کسی بازگو کرده باشد».(طوسی، الأمالی، ص ۶۴۸، ح ۱۳۴۷)
عرضه منابع مکتوب بر ائمه (علیهم السلام)
عرضه کتب بر ائمه علیهم السلام علاوه بر آنکه به جای عرضه یک حدیث، مجموعه‌های حدیثی و راستی آزمایی آنها را می‌رساند، جایگاه کتابت و کتب در میان اصحاب را اثبات می‌کند.
به عنوان نمونه می‌توان به این موارد اشاره نمود:
الف) عرضه کتاب محمد بن قیس بجلی بر امام باقر علیه السلام (طوسی، الفهرست، ص ۳۰۷، ش ۴۷۱)
ب) عرضه کتاب عبیداللّه حلبی و کتاب تفسیر جابر جعفی بر امام صادق علیه السلام (نجاشی، فهرست‌النجاشی، ص ۲۳۱، ش ۶۱۲؛ طوسی، إختیار معرفة الرجال، ج ۲، ص ۱۹۲، ح ۳۳۸)
عرضه کتاب دیات عبد الله بن ابجر و الفرائض بر امام رضا علیه السلام (نجاشی، فهرست‌النجاشی، ص ۲۱۷، ش ۵۶۵؛ کلینی، الکافی، ج ۷، ص ۳۳۰، ح ۱؛ طوسی، تهذیب‌الأحکام، ج ۱۰، ۲۸۵، ح ۹)
ج) عرضه کتاب یوم و لیله از یونس بن عبدالرحمن بر امام جواد علیه السلام (طوسی، إختیار معرفة‌الرجال، ج ۲، ص ۷۷۹، ح ۹۱۳؛ نجاشی، فهرست‌النجاشی، ص ۴۴۷، ش ۱۲۰۸)
د) عرضه کتاب فضل بن شاذان بر امام عسکری علیه السلام (طوسی، إختیار معرفة‌الرجال، ج ۲، ص ۸۲۰، ح ۱۰۲۷)
دلایل دیگری نسبت به اثبات مکتوب نمودن روایات اهل بیت علیهم السلام توسط اصحاب آنان وجود دارد که در این نوشتار به همین مقدار بسنده خواهد شد. برای مطالعه بیشتر در این موضوع می‌توان به کتاب تاریخ مکتوب شیعه در دوران نخسین از عباس مفید رجوع کنید.
استناد به منابع مکتوب
انتشار حدیث به صورت نوشتار و کتاب به اندازه‌ای بوه است که گاهی اصحاب در مقابل امام به آن استناد می‌نمودند.
به عنوان نمونه حماد بن عیسی در ملاقات خود با امام صادق علیه السلام، در پاسخ سوال امام علیه السلام درباره درستی نمازش، به امام می‌گوید که تمام کتاب الصلاة اثر حریز بن عبداللّه، را در حافظه خود جای داده است. (کلینی، الکافی، ج ۳، ص ۳۱۱)
چگونگی اعتماد به احادیث:
نسبت به اعتبار بخشی احادیثی که در منابع شیعه بیان گردیده و به این موارد اشاره خواهد شد:
پالایش متنی و سندی:
در طول تاریخ توسط امامان علیهم السلام و بعد از آنان توسط عالمان و بزرگان مذهب، پالایش‌های متنی و سندی گوناگونی صورت گرفته است که سبب اطمینان ما به روایات می‌گردد. عبدالله بن مشکان از اصحاب امام صادق علیه‌السلام نقل می‌کند که حضرت فرمود: «خداوند مغیرة بن سعید را لعنت کند، او پیوسته بر پدرم امام باقر علیه‌السلام دروغ می‌بست، خداوند گرمای آتش را به او بچشاند، خداوند لعنت کند کسی را که درباره‌ی ما چیزی می‌گوید که ما نسبت به خود چنین اعتقادی نداشته باشیم…» (رجال الکشّیّ: ج ۲، ص ۵۹۰) اینگونه روشنگری‌ها، باعث طرد سندها و متونی بود که از این فرد انتقال پیدا می‌کرد. همچنین در دوران بعد بزرگان و عالمان شیعی به مانند امامان خویش عمل نموده و برای حفظ این میراث ارزشمند تمام تلاش خود را به خرج دادند. به عنوان نمونه می‌توان به مکتب حدیثی قم و اخراج روایان از شهر قم به دلیل بیان آموزه‌های غالیانه اشاره نمود. (طوسی، اختیار معرفه الرجال، ص ۵۰۹) نظارت استاد بر نقل روایات شاگردان خود از دیگر روش‌های عالمان و بزرگان شیعه برای حفظ این آثار، اجازه‌ی نقل حدیث بوده است. بدین صورت که اساتید علم حدیث به طور کتبی یا شفاهی اذن روایت احادیث از خود را به شاگردانشان اعطا می‌نمودند و در این اجازات نام اساتید و مشایخ و تألیفات خود را می‌آوردند. به عنوان مثال احمد بن ادریس اشعری قمی فقیه نام‌دار، محدث گرانقدر و یکی از چهره‌های اثرگذار قرن سوم هجری در شهر مقدس قم است که توفیق یافت به محضر پیشوای یازدهم، حضرت امام حسن عسکری علیه‌السلام شرف‌یاب شود.
او روایات متعددی را از ائمه اطهار علیهم‌السلام نقل کرده است. شاگردان دانشمندی در مکتب او تربیت شده‌اند و او به آنان اجازه روایت داد. از مهمترین و مشهورترین شاگردان او می‌توان به محمد بن یعقوب کلینی اشاره نمود که صاحب مطمئن‌ترین کتاب حدیثی شیعه یعنی «کافی» است. با توجه به آنچه بیان گردید هویدا شد امام صادق علیه السلام نه تنها روایات مختلف در علوم گوناگون را برای شیعیان بیان نموده‌اند، بلکه با روش‌های گوناگون نسبت به حفظ و چگونگی رساندن روایات به نسل‌های بعدی نیز، به طور کامل راه بهانه جویی را برای دیگران بستند. در نتیجه می‌توان گفت اعتبار روایات شیعه غیر قابل خدشه بوده و نمی‌توان سخن امامان را به بهانه اعتبار نداشتن کنار گذاشت و تنها به دنبال بیان تمام آموزه‌های مذهبی از قرآن رفت. با این وجود و بعد از مطالب یادشده نظر شما در مورد احادیث اهل بیت علیهم السلام چیست؟ آیا می‌توان گفت تنها باید مناسک مذهبی را از قرآن گرفت؟ باید به این نکته اشاره گردد که اعتقاد به این موضوع که برای پذیرش آموزه‌های مذهبی تنها باید به قرآن استدلال نمود قرآن بسندگی نام دارد. قرآن بسندگان کسانی هستند که در پذیرش مناسک دینی تنها قرآن را قبول و حجت دانسته و به احادیث و سیره اعتمادی نمی‌کنند. جالب است بدانید این اعتقاد ریشه در کجا دارد و اولین بار بر زبان چه کسی جاری شد.
ریشه تاریخی قرآن بسندگی
بر اساس گزارش‌های ثبت شده در منابع تاریخی و حدیثی، ریشه اصلی شکل گیری این تفکر در جریان صدر اسلام به روزهای پایانی عمر مبارک پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله باز می‌گردد. همان هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه و آله در واپسین لحظات عمر شریفشان در بستر بیماری جهت نگارش آخرین وصیت خود درخواست قلم و کاغذ نمودند تا در آن جملاتی نگاشته که هر فردی به آن عمل کند بعد خودشان گمراه نگردد. اما متأسفانه عمر بن خطاب مانع شده و با گفتن سخن «هجر رسول الله» اجازه نداد. او در این زمان مهم و حیاتی اینگونه ندا داد: «عندنا کتاب الله حسبنا» نزد ما کتاب خدا است و ما را همین بس است. (بخاری، ج ۱، ص ۷۳) همانگونه که دیده شد تاریخ قرآن بسندگی و سخنانی که امروزه تنها به پذیرش قرآن و کنار گذاشتن روایات می‌انجامد، به زمان‌های اولیه اسلام یعنی خود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بازگشت دارد که اولین بار بر زبان عمر جاری شد. این سخن عمر به روشنی مخالف با بیان رسول الله صلی الله علیه و آله است. چرا که بنابر آنچه در منابع شیعه و سنی بیان شده، در حدیث ثقلین قرآن و عترت در کنار یکدیگر هستند و عمل به هر دو شرط گمراه نشدن است. پس از شهادت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نشانه‌های نپذیرفتن سنت در دوره خلیفه اول با از بین بردن یا سوزاندن نگاشته‌های حدیثی مردم بیشتر نمایان شد.
تا به آنجا که عایشه نقل نموده است: پدرم پانصد حدیث از پیامبر صلی الله علیه و آله جمع کرده بود، بعد از آن شبی که تا صبح خوابش نرفته و به فکر فرو رفته بود، صبحگاهان من را صدا زده و گفت احادیثی که نزد تو گذاشته‌ام بیاور. من آن احادیث را آوردم و او همه را آتش زد. (ذهبی، تاریخ الاسلام، بیروت، ج ۱، ص ۲۳) در گزارش‌های تاریخی بیان شده است این جریان در زمان دو خلیفه بعد یعنی عمر و عثمان نیز ادامه داشته است. در نتیجه با توجه به آنچه بیان گردید می‌توان گفت افرادی که خواهان کنار گذاشتن سخنان امامان علیهم السلام به بهانه‌های بیهوده و سست هستند، در حقیقت خواسته یا ناخواسته در کنار مخالفین مکتب اهل بیت علیهم السلام خود را جای داده و انتشار دهنده اهداف باطل آنان هستند. چرا که روشن است افرادی چون ابوبکر و عمر و عثمان که با انتشار و کتابت سخنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مخالفت می‌نمودند، خواهان حذف بیانات رسول الله صلی الله علیه و آله نسبت به امامت و جانشینی امیرالمومنین علی علیه السلام بوده‌اند و امروزه نیز سخنانی که به پذیرش دین تنها از قرآن رهنمود می‌سازد، کنار گذاشتن اصل و حقیقت دین یعنی امامان معصوم علیهم السلام را به دنبال خواهد داشت.
کد خبر 6095864
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟